Τόλαν Εντι, αμερικανός σπρίντερ

Γεννήθηκε: Ντένβερ, 29 Σεπτεμβρίου 1908
Πέθανε: Ντιτρόϊτ, 30 Ιανουαρίου 1967

Είναι ο πρώτος μαύρος αθλητής που κέρδισε δύο χρυσά σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό συνέβη στο Λος Αντζελες το 1932. Οι μάχες με τον Ραλφ Μέτκαλφ πέρασαν στην ιστορία. Ο συμπατριώτης του όμως είδε και τις δύο φορές την πλάτη του. Στα 100μ τερμάτισε 2ος και στα 200μ 3ος. Όσο για τον Τόλαν φόρεσε στο στήθος του το χρυσό μετάλλιο. Όπως άλλωστε γινόταν συνήθως. Ο Τόλαν στη καριέρα του είχε χάσει μόνο τις επτά από τις 300 κούρσες που είχε πάρει μέρος!
Θα μπορούσε να έχει κερδίσει ένα ακόμα με την ομάδα της σκυταλοδρομίας των ΗΠΑ στα 4Χ100 εάν η αρμόδια επιτροπή δεν έπαιρνε την απόφαση να μην συμπεριλάβει ούτε τον Τόλαν, ούτε τον Μέτκαλφ σ’ αυτήν. Πάντως η αμερικανική τετράδα, έστω και χωρίς τα δύο αυτά μεγάλα ονόματα και νίκησε και έκανε παγκόσμιο ρεκόρ.
Ο Τόλαν από το γυμνάσιο στο Κας του Ντιτρόϊτ έδειξε τη μεγάλη του κλάση. Αργότερα στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν κατάφερε να ξεδιπλώσει το ταλέντο του. Είχε άψογη εκκίνηση, αλλά δεν τον ευνοούσε το ύψος του (ήταν μόλις 1μ70). Οι συμφοιτητές του τον ονόμασαν «εξπρές του μεσονυχτίου».
Χρονιά σταθμός το 1929 όταν ισοφάρισε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100μ (10.4) και κατέρριψε αυτό των 100 γυαρδών (9.5)
Μετά τους θριάμβους στο Λος Αντζελες έπαιξε για λίγο στο θέατρο με τον σώουμαν Μπιλ Ρόμπινσον κι έγινε επαγγελματίας τρέχοντας σε κούρσες στην Αυστραλία και στις ΗΠΑ. Κατέληξε γυμναστής στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν.
Ήταν μέλος της πρώτης αδελφότητας αφροαμερικανών την «Alpha-Pi-Alpha» από τα αντίστοιχα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου.
Πέθανε από έμφραγμα.

Ο Τόλαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες
1932 1ος στα 100μ (10.3 – παγκόσμιο ρεκόρ)
1932 1ος στα 200μ (21.2)
Η εξέλιξη του παγκόσμιου ρεκόρ στα 100μ εδώ

Δείτε τον τελικό των 100μ στους Ολυμπιακούς του 1932